Voel je je wel eens machteloos als je ziek bent? Heb je het gevoel dat je slachtoffer bent geworden van een nare ziekte, een slopende aandoening of een vreselijk ongeluk? Als je te maken hebt met een ernstige aandoening of een langdurig chronische ziekte herken je dit misschien wel. Jezelf slachtoffer voelen is immers een natuurlijke reactie wanneer we te maken krijgen met tegenslag, stress of verandering. En misschien ben je dat ook wel. Waar het hier over gaat is dat het niet uitmaakt of je je nu terecht of onterecht slachtoffer voelt. Het feit is dat je slachtoffer voelen een weinig effectieve reactie is van je geest om met een situatie om te gaan. Het helpt je weinig verder of enkel op korte termijn. Verantwoordelijkheid nemen kan je hierbij helpen.
Gezondheid is een ruim begrip die afhankelijk van het perspectief op verschillende manier geïnterpreteerd kan worden en die een breed pakket aan concepten en begrippen beslaat. Daarbij is het belangrijk om niet zwart – wit te denken maar vooral ook ruimte te laten voor interpretatie van de grijze gebieden. Fitheid is één van die begrippen. Als onderdelen van fitheid kun je kijken naar kracht, lenigheid, uithoudingsvermogen en coördinatie. In deze blog zullen we kijken naar kracht ontwikkeling door middel van spieropbouw als tool om aan je lichaam te werken.
De sleutel tot gezondheid zit niet in één magische pil, een bepaald dieet, een geheime oefening of een meesterlijk technische operatie of ontwikkeling. Gezondheid is eenvoudigweg de som van alle kleine dingen die je doet, meemaakt en die impact op je maken. In Daoïsme zegt men wel eens: de Dao zit niet in het bijzondere of het unieke. Het zit in de simpele dingen. Het opkomen en ondergaan van de zon, de opeenvolging van de seizoenen of het wonderbaarlijke gebeuren van het groeien en vallen van het blad. Zo ook met ziekte en gezondheid. Al te vaak zoeken we naar antwoorden op onze problemen met wat men noemt onze ‘microgolf mentaliteit’. We willen snel een antwoord en een simpele oplossing. Liefst van al zonder er al te veel moeite voor te doen.
Hoogsensitiviteit kennen we met name vanuit de psychologie. Het is een begrip ingevoerd door de Amerikaanse psychologe Dr. Elaine N. Aron. [HSP – High Sensitive Person ofwel zeer gevoelig persoon] Het gaat hierbij over fysieke en mentale overstimulatie. HSP’rs zouden meer en sterker geprikkeld worden dan de modale mens. Daarbij wordt wel eens gesteld dat zij meer bewust zijn van details of van mogelijke ontwikkelingen binnen een bepaalde situatie. Zoals in psychologie magazines te lezen is, is HSP geen nieuw concept. Het is misschien alleen een moderne term voor wat men vroeger zou labelen als verlegen, teruggetrokken, neurotisch of overgevoelig. Toch is dit een stereotype van de HSP, je hebt nl. ook wel hoogsensitieve personen die extravert of narcistisch zijn. We zien dat het inderdaad steeds vaker voorkomt en dan met name bij kinderen. HSP zou dan ook sterk genetisch bepaald zijn. Het wordt overigens niet gezien als een stoornis maar als een persoonlijkheidskenmerk.
Als ik in deze Corona tijden een rondje ga scrollen op social media ben ik erg dankbaar voor één specifieke les die ik ooit van mijn leraar kreeg. Die van het ritualiseren van mijn leven in teken van mijn trainingen. Omdat ik op professioneel niveau bezig ben met mijn vak en daarmee ook bepaalde resultaten wil bereiken is het noodzakelijk dat ik een bepaalde discipline en toewijding in mijn vak investeer. Maar ook al train je enkel voor gezondheid – ook dan is ritualiseren een handig hulpmiddel. Dus lees maar even mee en wie weet kun je er je voordeel mee doen.
Mindfulness is een begrip wat voor weinigen nog vreemd is. We komen het tegen in het bedrijfsleven, in de sfeer van persoonlijke ontwikkeling of in de medische sector. Misschien dat we niet allemaal even goed weten wat mindfulness nu precies is maar het begrip is ons vast niet onbekend. Vaak wordt het gelijk gesteld aan meditatie en voor velen onder ons is meditatie het beoefenen van mindfulness. Toch is er een groot verschil tussen mindfulness en meditatietraining.
Doorheen de voorbije jaren ben ik me vanuit verschillende invalshoeken in gezondheid en ontwikkeling gaan verdiepen. Daarbij is één concept wat steeds weer naar voren lijkt te komen. Nl. die van de vecht of vlucht respons. Dit reactiemechanisme is belangrijk voor de verdediging van ons organisme. Zowel bij mensen als bij dieren. Het is een oer instinct die bedoelt is op te treden wanneer er sprake is van acuut gevaar. De reactie is nl. één van angst en stress, waardoor ons lichaam bepaalde processen in gang brengt die ons klaarstomen om één van twee dingen te doen. Te vechten of te vluchten. Er wordt adrenaline en cortisol gemaakt, bloeddruk en hartslag gaan omhoog, spieren spannen zich aan, de zintuigen worden scherper en zelfs onze pijngevoeligheid neemt een drastische daling. Super handig op zo’n moment van acuut gevaar.
Hier en Nu – sinds Eckhart Tolle de focus van vele Self Help programma’s gericht op het brengen van meer mentale balans. Bewust zijn in het hier en nu. Het lijkt wel de leuze van onze moderne tijd om te ontkomen aan de drukte van alledag, de stress van de prestatie en consumptiemaatschappij waar we door de jaren heen in zijn beland. Het bewijs daarvan is de winnende populariteit van mindfulness based programma’s binnen de psychische gezondheidszorg.
In de Chinees geneeskundige visie op gezondheid zien we dat onze gezondheid niet onafhankelijk gezien kan worden van de omgeving waarin we leven. Zowel onze natuurlijke omgeving als onze sociale omgeving. Een cruciaal aspect binnen die sociale omgeving is communicatie. Wie op een constructieve manier leert communiceren kan veel stress en conflict vermijden. Communicatie gericht op samenwerking en consensus in plaats van strijd gericht op overwinnen en gelijk halen. Communiceren met het doel kennis te delen en begrip te krijgen voor het standpunt van de ander. Leren om verschillende perspectieven te omarmen en er ons voordeel mee te doen.
Wetenschappelijk onderzoek lijkt soms wel de heilige graal wat betreft richtlijnen en opinies. Het moet vooral wetenschappelijk aantoonbaar zijn. Kom dus niet aandraven met niet-onderbouwde stellingen want dan ben je meteen een kwakzalver, fake news, complotdenker of wat dan ook. Toch is de wetenschap niet altijd zo heilig als we denken. Ook binnen het zogenaamd wetenschappelijk onderbouwd zijn van uitspraken en stellingen zitten er verborgen valkuilen.
In één van onze eerdere posts hadden we het over het wel of niet uiten van emoties. Daarin kwam naar voren dat we vanuit de Chinese cultuur vaak minder het uiten van emoties zien. Niettemin omdat er in eerste instantie veel minder belang wordt gehecht aan het tot expressie brengen van emoties. Iets wat in onze Westerse cultuur een must is geworden. Je moet het vooral uiten, niks opkroppen want dat veroorzaakt problemen. Deze discussie ging met name over het wel of niet uiten van emoties. Daarbij was de stelling dat we onszelf moeten afvragen wat de waarde is van het uiten van emoties. Doen we dit op een constructieve manier of is het vooral een belasting voor onze omgeving. Uiten we onze emoties als onderdeel van het verwerkingsproces of is het een roep om aandacht. Een spotlight op diezelfde emoties.
Vaak zie je dat therapeuten een bepaalde controle proberen uit te oefenen op jou als patiënt. Ze vertellen je wat je moet doen, hoe je moet leven of welke behandeling je dient te ondergaan. Empowerment is echter het proces waarbij men jou als patiënt probeert een bepaalde mate van autonomie en zelf-controle te geven. De aanpak van ‘empowerment is afkomstig van het werk van gemeenschapsonderwijs en psychologie. Het wordt gedefinieerd als het proces waarbij mensen MEESTERSCHAP over het eigen leven winnen.
Mediteren lijkt soms wel een nieuwe heilige graal te zijn. De wetenschap toont immers aan dat het enorm veel voordelen kan opleveren. In een tijd waarin stress en onrust, angst en psychologische uitdagingen schering en inslag zijn wordt meditatie vaak als wondermiddel neergezet voor de kwaaltjes van de moderne tijd. De spiritualiteit van oude culturen en diens beoefening hiervan kunnen ons wegleiden van de dagelijkse beslommeringen en kwaaltjes die het moderne leven op ons bord gooit. In dit artikel willen we enkele van die beloftes in perspectief plaatsen zodat we met z’n allen op een meer veilige manier onze training kunnen beginnen. Want hoe dan ook – meditatie is niet zonder gevaar. Die gevaren onder het tapijt vegen in de hoop de positieve effecten in het daglicht te zetten en zo de beoefening te promoten is niet alleen een slecht idee – het is ronduit onverantwoord.
Geloof jij in qi? Dat is een vraag die wel eens gesteld wordt en een vraag die duidelijk weergeeft hoe weinig we begrijpen over het begrip qi. Alsof qi een vaag begrip is die te maken heeft met religie of bovennatuurlijke krachten. Iets wat overigens niet persé onwaar hoeft te zijn. Het is tenslotte een ruim begrip, met vele betekenissen en al te vaak in een vage context toegepast. Maar betekent dit dat qi niet bestaat?
Eén van de grootste angsten die mensen ervaren is de angst voor de dood. Maar een angst die mogelijks minimaal evenredig hieraan is, is die van het ouder worden. En dan vooral op een slechte manier. We kennen allemaal wel fitte, vitale ouderen waarvan we denken: Waaaat? Op die leeftijd nog? Daar teken ik voor. Maar in realiteit kennen we veel meer ouderen waarvan we denken: dat is best sneu. En wat zeg ik? Ouderen? Wat dacht je van het feit dat ze tegenwoordig afdelingen hebben met ‘jong’ dementerenden? Mannen en vrouwen die nauwelijks de 40 zijn gepasseerd maar wel alvast de eerste verschijnselen tonen van dementie. Zelfs op zo’n manier dat ze niet meer volop kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Wie het proces van ouder worden bestudeert weet dat het al te vaak geen pretje is.